Project Description
28-11-2023 – door: Marijke de Vries
Een peuter van drie is in de ban van een animatieserie. Hoe moet je daar als ouders mee omgaan?
Sinds haar dochter (bijna 3) op het kinderdagverblijf een filmpje van de animatieserie Paw Patrol heeft gezien, wil ze niets anders meer. Zelf vindt moeder het groepje pratende honden die ‘problemen’ oplossen in flitsende voertuigen niet bepaald een verrijking van de opvoeding. “Laatst riep mijn dochter zelfs in haar slaap iets over Paw Patrol”, vertelt ze. Ook in haar omgeving hoort ze ouders erover klagen. Wat is precies de aantrekkingskracht van déze serie, vraagt moeder zich af. En hoe voorkom je dat je peuter verslaafd raakt aan zo’n serie? “Paw Patrol is een soort snoepautomaat waar je kind invalt”, zegt mediapedagoog Marije Lagendijk. “Dieren, kleuren, avontuur; dat vinden jonge kinderen ‘cool’ en het smaakt altijd naar meer.” Wees je er als ouder van bewust dat de serie voor peuters en kleuters eigenlijk te veel prikkels biedt: “De beelden gaan snel en de situaties zijn intens en niet herkenbaar.” Haar eigen dochter zag eens een aflevering over een vulkaanuitbarsting en durfde daarna niet meer naar de wc. “Wat kinderen niet herkennen, gaan ze met fantasie aanvullen. Dat gaat met ze op de loop. Mijn dochter dacht: straks zit er een vulkaan in de wc.” Een peuter die over Paw Patrol droomt is wat haar betreft een signaal dat ze
er niet klaar voor is. De WHO adviseert voor twee- tot vijfjarigen maximaal een uur per dag schermtijd. “Tussen de 0 en 12 jaar moet een kind heel veel vaardigheden leren die een fundament zijn voor de rest van het leven”, legt Lagendijk uit. “Dat leren ze vooral door te spelen.” Uit onderzoek blijkt steeds weer dat kinderen te veel achter schermen zitten en daardoor minder bewegen en zich soms zelfs minder goed ontwikkelen. Lagendijk is niet tegen filmpjes, benadrukt ze. Elke ouder zet die wel eens in, bijvoorbeeld zodat hij rustig kan koken. “Als je
je kind voor een scherm zet, kies dan iets kwalitatiefs”, adviseert ze. Dat betekent: video’s met een rustig tempo en herkenbare
situaties. Ze noemt Bing, Puffin Rock, Woezel en Pip, Casper en Emma, Mijn vriendin Conny. “Dat zijn allemaal redelijk gezonde varianten van snoep, zou je kunnen zeggen. Daar genieten je kinderen ook van, en ze steken er misschien ook nog iets van op.” Taalkundige en specialist mediaopvoeding Denise Bontje is het met haar eens, maar oordeelt iets milder over Paw Patrol. Zij adviseert om met je kind mee te kijken. “Dan zie je hoe het reageert en kun je inschatten of je kind eraan toe is.” Dat is dus iets anders dan ernaast gaan zitten met je
eigen smartphone in de hand, benadrukt ze.
“Na een aflevering kun je erover doorpraten met je kind: wat vind je er leuk aan, wat gebeurde er in het verhaal, wat is een vulkaan precies, kunnen we er zelf eentje maken?” Dat soort gesprekjes zorgen ook voor een basis om met je kind te communiceren over diens mediagebruik als het straks 12 is en de hele dag wil gamen, legt Bontje uit. Meekijken heeft nog een voordeel: zo voorkom je dat de volgende aflevering automatisch wordt gestart. Juist afwisseling in activiteiten is belangrijk, zegt ze. “Lezen, kijken, luisteren, spelen én doen met je kind. Er zijn ook heel leuke podcasts te vinden via kinderpodcasts.nl.” Mediapedagoog Lagendijk tipt de digitale prentenboeken van bereslim.nl, die je kunt zien via je bibliotheek-abonnement. “Die zijn echt een aanvulling op het papieren boek.” Ook zij benadrukt het belang van meekijken en afwisseling. En wat doe je met een protesterend kind dat per se Paw Patrol wil? “Pak de regie en beperk de keuze”, adviseert Lagendijk. “Een kind voedt zichzelf niet op. Zeg bijvoorbeeld: je mag één filmpje, maar alleen dit of dat. Dat zorgt misschien even voor strijd, maar uiteindelijk geeft zo’n grens veiligheid en rust.” Zolang je afwisselt en begeleidt kan een aflevering Paw Patrol niet zoveel kwaad, zegt Bontje. Daarbij werkt verbieden zelden, weet Bontje. “Natuurlijk moeten ouders die afweging zelf maken, maar je kind komt er toch wel mee in aanraking.” Al is het maar vanwege de uitgekiende merchandise van de serie die je in vrijwel elke supermarkt en drogist tegenkomt op tandpasta en shampoo. “Ter geruststelling: het gaat over, ik ken geen vijftienjarigen die het kijken.
Dit artikel verscheen op 28 november in Trouw: https://www.trouw.nl/onderwijs/zelfs-in-haar-slaap-roept-mijn-dochter-van-3-om-paw-patrol~b726297f/
