De NPO maakt een serie voor kinderen van 9-12 jaar, ‘Gewoon. Bloot’. In het programma mogen kinderen een vijftal volwassenen het hemd van het lijf vragen. Letterlijk, want de volwassenen zijn naakt. Het doel van het programma is om kinderen, die aan de start van hun puberteit staan, te laten zien dat er een enorme diversiteit is aan lichamen en dat niemand een perfect lichaam heeft. En nog belangrijker: dat, dat juist ‘normaal’ is.

Bloot (on)gewoon

De reacties op de aankondiging van dit programma lopen nogal uiteen. De discussie over of dit programma goed is of niet goed is wordt verhit gevoerd. Er worden diverse (pittige) argumenten opgevoerd waarom dit programma walgelijk of juist wel goed zou zijn. Zo blijkt maar weer, zo gewoon is bloot blijkbaar toch nog niet. Voor mij een duidelijk signaal dat we het er juist met elkaar over moeten hebben. Maar de ontstane discussie is niet de enige reden. De belangrijkste reden om het met onze kinderen over bloot te hebben zijn onze kinderen zelf.

 

Omdat het gewoon is

Tijdens de lessen mediawijsheid die ik in het basisonderwijs (groep 6, 7 en 8) geef komt bloot regelmatig ter sprake. Veel kinderen komen op jonge leeftijd, via internet en social media, in aanraking met bloot. Zo staat influencer Enzo Knol regelmatig poedelnaakt op zijn Instagram account. Hij showt alleen zijn blote billen, maar kinderen komen ook in aanraking met ander soort bloot, namelijk seksueel expliciete beelden. Beelden die ze vaak naar elkaar doorsturen via WhatsApp groepen. En het gaat niet alleen om seksueel getinte beelden, maar ook om gewelddadige of schokkende video’s. Eind 2019 verschenen berichten daarover uitgebreid in de media.

Ik bespreek met kinderen wat ze van die beelden vinden en of ze dit met hun ouders bespreken. De meerderheid neemt niet eens meer de moeite om het met z’n ouders te bespreken. En op de vraag waarom ze het niet aan hun ouders vertellen is het antwoord meestal: ‘Omdat het gewoon is’.

Ze lijken gewend te zijn geraakt aan dit soort beelden.

Ben ik wel goed genoeg?

Daarnaast is er ook nog die onzekerheid. Fitgirls, fitboys, modellen met een ‘perfect’ lijf domineren de socials. Het lijkt daarbij alsof je eigen lijf altijd volledig maakbaar is, als je er maar genoeg je best voor doet. Terwijl het bijna onmogelijk is om aan die ontstane norm te voldoen. Dat bewijst ook Peter de Harder in zijn korte documentaire over wat het hem kost om in korte tijd het lijf van een onderbroekenmodel te bereiken. Influencers promoten allerlei producten en behandelingen om er nog mooier uit te zien. Gewoon goed, is blijkbaar niet goed genoeg meer. En ondanks dat kinderen weten dat wat zij zien niet altijd de realiteit is, is het maar moeilijk om je er niet door te laten beïnvloeden.

Moet ik nou wel of niet kijken?

De NPO legt zorgvuldig uit hoe het programma tot stand gekomen is en wat het doel is. Ik zeg je niet dat je het programma van de NPO MOET kijken. Beslis zelf of het past bij waar je voor staat.

Maar realiseer je dat kinderen die toegang hebben tot het internet regelmatig in aanraking komen met ongeschikte en ongepaste beelden of berichten. En als ik af ga op wat de kinderen mij vertellen zijn die beelden niet mis. Ze belanden daar meestal per ongeluk en/of krijgen het ongevraagd doorgestuurd. Maar die beelden komen altijd zonder enige context, uitleg of begeleiding. Het gaat om ongefilterde content die absoluut niet voor kinderen bedoeld is en mogelijk zelfs schadelijk kan zijn of angst aan kan jagen. Beelden die niet stroken met de realiteit, maar waarop kinderen wel hun beeld van de wereld en zichzelf vormen. Een incompleet en vertekend beeld.

En als je het zo bekijkt, dan ben ik van mening dat het programma ‘Gewoon. Bloot’ nog helemaal zo gek niet is. En ongeacht of je met je kinderen gaat kijken, zorg dat je regelmatig een gesprek met jouw kinderen hebt over wie ze zijn, hoe ze zichzelf zien en welke dingen ze online tegenkomen.

13-03-2021 | Marije Lagendijk | Mediapedagoog

Gewoon. Bloot is vanaf 21 maart 2021 te zien bij de NPO. Wil je er meer over weten? Kijk dan op: https://www.zapp.nl/programmas/gewoon-bloot